- σκάνδιο
- Χημικό στοιχείο με σύμβολο Sc· έχει ατομικό αριθμό 21, ατομικό βάρος 44,96 και ένα σταθερό ισότοπο. Περιέχεται στα ορυκτά θορτβεϊτίτη (Νορβηγία, Μαδαγασκάρη), γαδολινίτη και ευξενίτη της σκανδιναβικής χερσονήσου από όπου προέρχεται και το όνομά του. Το ανακάλυψε το 1879 ο Λ. Φ. Νίλσον στο γαδολινίτη. Οι φασματοσκοπικές ενδείξεις πείθουν ότι υπάρχει άφθονο στους αστέρες.
Είναι μέταλλο αργυρόλευκο, τήκεται στους 1200-14000°C, έχει ειδικό βάρος 3,016 και χημικές ιδιότητες όμοιες με των σπάνιων γαιών. Παρασκευάζεται με ηλεκτρόλυση του χλωριούχου του, λιωμένου στους 800°C περίπου σε κόκκους γραφίτη. Μεταξύ των ενώσεων του, στις οποίες συμπεριφέρεται ως τρισθενές, είναι το οξείδιο, που παρασκευάζεται με πύρωση του ένυδρου και ανθρακικού παράγωγου του και χρησιμοποιείται ως καταλύτης· το χλωριούχο του, που παράγεται με επίδραση του χλώριου σε καυτό οξείδιο και χρησιμεύει για την παρασκευή του στοιχείου· το θειούχο του, μια λαμπροκίτρινη σκόνη, που παράγεται με επίδραση του υδρόθειου στο θερμό χλωριούχο. Το σ. σχηματίζει επίσης πολλά οργανικά σύμπλοκα.
Η ανακάλυψη του σ. είχε ιδιαίτερη επιστημονική σημασία γιατί επιβεβαίωσε την αξία του περιοδικού συστήματος των στοιχείων. Το σ. εμφανίζει πραγματικά τα χαρακτηριστικά και τις ιδιότητες του στοιχείου έκαβόριο, που πρόβλεψε ο Μεντελέγεβ το 1869.
* * *το, Νχημ. χημικό στοιχείο με σύμβολο Sc και ατομικό αριθμό 21, που είναι μέταλλο αργυρόλευκο, ελαφρό και μάλλον μαλακό, αλλά με υψηλό σημείο τήξης.[ΕΤΥΜΟΛ. < αγγλ. scandium < Scandia, αρχ. ονομ. τής νότιας Σκανδιναβικής Χερσονήσου].
Dictionary of Greek. 2013.